«Το βιβλίο του Ντάνιελ» είναι ένα μυθιστόρημα ιστορικό, υπό την έννοια ότι πατάει πάνω σε πραγματικά γεγονότα, εκτείνεται όμως πολύ πέρα από αυτά. Είναι βασισμένο στην αληθινή ιστορία του ζεύγους Ρόζενμπεργκ (στο βιβλίο ονομάζονται Άιζακσον) που καταδικάστηκαν και εκτελέστηκαν στην μακαρθική Αμερική με την κατηγορία της κατασκοπείας για λογαριασμό της ΕΣΣΔ. Ο Ντάνιελ του τίτλου είναι ο μεγάλος γιος της οικογένειας και αφηγητής του βιβλίου. Τον συναντάμε στα 21 του χρόνια, φοιτητή και πατέρα, σε μια προσπάθεια να αφήσει πίσω το παρελθόν και να προχωρήσει μπροστά, όσο και να τιμήσει την βαριά ιστορία των γονιών του, αυτόνομα όσο και σε αντίθεση με την ψυχικά διαταραγμένη αδερφή του, Σούζαν.
Αν και βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα, το βιβλίο είναι κατά βάση λογοτεχνικό. Η διήγηση του Ντάνιελ είναι ένας μονόλογος πυρετώδης, χαώδης, συχνά ανερμάτιστος και διακεκομμένος, ανάλογος με τον τρόπο που βιώνει ο ίδιος ο πρωταγωνιστής την πραγματικότητα. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση εναλλάσσεται με τη διήγηση σε τρίτο πρόσωπο ακόμα και στη μέση της ίδιας πρότασης (αφηγητής είναι βέβαια πάντα ο Ντάνιελ), ενώ ασυνέχεια παρουσιάζουν ο χρόνος και ο τόπος.
Τη μια στιγμή είμαστε με τον Ντάνιελ το στην Ουάσινγκτον σε αντιπολεμική πορεία το ‘67, την άλλη μπορεί να είμαστε στη συναυλία του Πολ Ρόμπεσον (Paul Robeson) στο Peekskill το 1949. Ταυτόχρονα, στη διήγηση παρεμβάλλονται ιστορικές αναφορές, επιστολές, αποσπάσματα από άλλα βιβλία, στίχοι τραγουδιών, άρθρα, πολιτικές αναλύσεις, ενώ βέβαια διάχυτα στο βιβλίο είναι ο μακαρθισμός και το αμερικανικό κομμουνιστικό κίνημα. Ουσιαστικά «Το βιβλίο του Ντάνιελ» είναι τόσο πολύπλευρο όσο η ιστορία και η χώρα που πραγματεύεται.
Πολλές στιγμές μπορεί ο αναγνώστης να κουραστεί από τις συνεχείς εναλλαγές προσώπου, χρόνου, τόπου κι από τις ατέλειωτες παρεκβάσεις στις οποίες προχωρά ο συγγραφέας, όμως αυτή η διαθεματικότητα είναι και το μεγάλο του ατού. Ο Ντοκτόροου, άγνωστος σε μένα μέχρι πρότινος, είναι καλά διαβασμένος σε ιστορία, πολιτική και κουλτούρα και κάθε σελίδα είναι πραγματική απόλαυση. Tο βιβλίο του Ντάνιελ είναι, τελικά, ένα πολιτικό μυθιστόρημα, και για τους λάτρεις του είδους, πραγματικά αξίζει να διαβαστεί.
Πληροφορίες: Το βιβλίο του Ντάνιελ, συγγραφέας Έντγκαρ Λόρενς Ντοκτόροου (Edgar Lawrence Doctorow), μετάφραση Παντελής Κοντογιάννης, εκδόσεις ΠΟΛΙΣ, χρονολογία έκδοσης Νοέμβριος 2006.
Αφήστε μια απάντηση