Οι Αγροίκοι (1941) είναι το πιο «ωμό» μυθιστόρημα του Τσέζαρε Παβέζε (1908-1950). Ακόμα κι ένας αναγνώστης εξοικειωμένος με τη γραφή του σπουδαίου Ιταλού συγγραφέα εκπλήσσεται από τις περιγραφές και την ατμόσφαιρα του βιβλίου.
Πριν από αρκετά χρόνια είχα διαβάσει κάποιες επιλογές από το ημερολόγιο του Παβέζε (μια σημαντική πηγή με τον εύγλωττο τίτλο Il mestiere di vivere), και αργότερα τον «Σύντροφο» – άλλο ένα μυθιστόρημά του. Επίσης διάβασα τα «Χρυσά γυαλιά» του Giorgio Bassani (1923-2000), σημαντικού επίσης ιταλού συγγραφέα μια γενιά νεώτερου του Παβέζε.
Διαβάζοντας αυτά τα έργα αναγνώριζα το ίδιο κατά κάποιο τρόπο πλαίσιο, προβληματισμούς, ακόμα και ύφος θα μπορούσα να πω. Όμως με τους «Αγροίκους» δεν συμβαίνει αυτό: η σκληρότητα είναι πρωτοφανής, οι περιγραφές δίνονται χωρίς «φτιασιδώματα», η υπόρρητη καταγγελία στο λόγο του συγγραφέα θυμίζει κάτι από την «Ανάσταση» του Τολστόι…
Ο Παβέζε είναι ξεχωριστή περίπτωση συγγραφέα∙ τα έργα του είναι ουσιαστικά, όχι ογκώδη, και πρωτίστως πιάνουν την καρδιά των θεμάτων που ο συγγραφέας θέλει να θίξει. Ο νατουραλισμός του Παβέζε παραπέμπει στον Ζολά, οι σκηνές που περιγράφει είναι έντονες (όπως η σκηνή της μαινόμενης Gervaise στο πλυσταριό της Ταβέρνας).
Η φυσιογνωμία του Παβέζε γλυκύτατη, το δε τέλος του τραγικό: αυτοκτόνησε. Μόνο το επαναστατικό κίνημα του XX μπορούσε να «γεννήσει» συγγραφείς σαν τον Παβέζε∙ και μόνο η τραγωδία αυτού του κινήματος να τους «σκοτώσει».
Πληροφορίες: Αγροίκοι, συγγραφέας Τσέζαρε Παβέζε. Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής, εκδόσεις: Αλεξάνδρεια, χρονολογία έκδοσης: 1996.
Αφήστε μια απάντηση