Από τον «Μετέωρο άνθρωπο»(1944) μέχρι τον«Ραβελστάιν»(2000), ο γεννημένος στον Καναδά Σωλ Μπέλοου (Saul Bellow) (1915-2005) διέτρεξε μια μυθική πορεία στην βορειο-αμερικάνικη πεζογραφία. Και επειδή η λογοτεχνική συγγραφή δεν ήταν το μέσο βιοπορισμού του, τα μυθιστορήματά του είχαν μια χρονική απόσταση μεταξύ τους, γεγονός που του έδινε τη δυνατότητα να τα δουλεύει καλύτερα. Θα αναφερθούμε εδώ πολύ σύντομα σε τρία μυθιστορήματα του Μπέλοου: τα δυο πρώτα του καθώς και το «Χέντερσον ο βασιλιάς της βροχής».
Το πρώτο μυθιστόρημα του Μπέλοου είναι όπως αναφέραμε στην αρχή ο «Μετέωρος άνθρωπος»∙ δημοσιεύτηκε το 1944 και πραγματεύεται τη ζωή ενός νέου αμερικανού από το Σικάγο που έχει κάνει αίτηση να καταταγεί στις ένοπλες δυνάμεις και αναμένει την απάντηση. Το βιβλίο αναφέρεται στην κενή ζωή, τις σκέψεις, ονειροπολήσεις, επιθυμίες του νέου ανθρώπου που «μετεωρίζεται» μην έχοντας ένα προσανατολισμό, μια σαφή άποψη του τί θέλει να κάνει στη ζωή του. Μοιάζει με μονόλογο που έρχεται από το «Υπόγειο» του Ντοστογιέφσκι και πέφτει πάνω στην Αμερική του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Η αφηγηματική τεχνική του συγγραφέα είναι άρτια, ενώ το βιβλίο είναι αρκετά σύντομο και δεν υπάρχει περίπτωση να κάνει τον αναγνώστη να πλήξει. Δεδομένου ότι ο Μπέλοου ήταν 29 χρόνων όταν εμφανίστηκε αυτό το βιβλίο, είναι βέβαιο ότι η κριτική θα αναγνώριζε στο πρόσωπό του έναν πολλά υποσχόμενο συγγραφέα. Και δεν θα είχε άδικο.
Το «Θύμα»(1947) είναι το δεύτερο μυθιστόρημα του Μπέλοου. Εδώ τα πράγματα διαφοροποιούνται: μιλάμε για ένα «κλασικό» μυθιστόρημα μεγαλούπολης (εκτυλίσσεται στην Νέα Υόρκη..), με πρωταγωνιστή ένα μεσήλικα άνδρα, και με θέμα τη θυματοποίηση ή πιο σωστά την αυτο-θυματοποίηση του ήρωα. Το μετρό της Νέας Υόρκης, οι αυτόματοι πωλητές τσιγάρων, ο ανταγωνισμός στη δουλειά, τα προβλήματα στο γάμο, η μελαγχολία, οι κρίσεις πανικού, εικόνες και θέματα που ο Μπέλοου διαχειρίζεται με άνεση, σε τέτοιο βαθμό που γίνεται πλέον σαφές ότι η μεταπολεμική γενιά αμερικανών πεζογράφων παίρνει πλέον τα ηνία στα χέρια της και είναι έτοιμη να δώσει σπουδαίες σελίδες στην ιστορία της παγκόσμιας πεζογραφίας. Απ’ αυτή την άποψη το μυθιστόρημα αυτό πρέπει να μελετηθεί από κάθε επίδοξο συγγραφέα πεζογράφο.
Αφού πέρασε μια δεκαετία και πλέον όπου ο Μπέλοου έδωσε δυο σπουδαία έργα που τον καθιέρωσαν – τις «Περιπέτειες του Ώγκυ Μαρτς» (1953) και το «Άδραξε τη μέρα» (1956) – κάνει εν συνεχεία την έκπληξη και μπαίνει στο χώρο του φανταστικού με το μυθιστόρημα «Χέντερσον ο βασιλιάς της βροχής» (1959), μια περίεργη ιστορία όπου στη θέση της πόλης και της καθημερινής ζωής μπαίνει το εξωτικό στοιχείο, η Αφρική, και οι εκπληκτικές περιπέτειες του ήρωα που άφησε την οικογένειά του για να ζήσει ανάμεσα στους ανθρώπους μιας φυλής ώσπου να φτάσει να ανακηρυχτεί ..«βασιλιάς της βροχής»! Ο ίδιος ο Μπέλοου, πάντως, δήλωνε ότι απ’ όλους τους ήρωες που έπλασε θεωρούσε τον Χέντερσον τον πιο κοντινό στον εαυτό του.
Ο Μπέλοου κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των Η.Π.Α. (3 φορές), το βραβείο Pulitzer, καθώς και το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Όχι άσχημα.. Κυρίως όμως κέρδισε το σεβασμό των ομοτέχνων του και την ευγνωμοσύνη αυτών που αγαπούν τη λογοτεχνία. Με το έργο του απέδειξε ότι η παράδοση του Στάινμπεκ, του Χέμινγουέι, του Φόκνερ και του Ντος Πάσσος μπορούσε να συνεχιστεί, και συνεχίστηκε.
Αφήστε μια απάντηση